6 گام نتیجه‌بخش برای ایجاد حال خوب دائمی

چکیده

«چطور حال روحیم رو خوب کنم؟» این فقط سؤال شما نیست. این سؤالی است که همین حالا، ذهن آدم­‌های زیادی را به خود مشغول کرده است. وقتی با آشفتگی به دنبال درمان حال بدمان هستیم، راه‌حل‌‌های مختلفی به ما پیشنهاد می‌­شود. بسیاری از این راه‌‌حل‌‌ها، مسکن‌‌هایی هستند که درد ما را برای مدت محدودی کم می­‌کنند؛ اما با گذر زمان، حال بدمان باز از جایی سر می‌­رسد و زندگی­‌مان را به هم می‌­ریزد. امروز در این مقاله خاص، می‌‌خواهیم ریشه حال بدمان را پیدا کنیم؛ نقطه‌­ای که حال خوبمان را در آنجا گم کردیم. تا انتهای این مقالهٔ ناب همراه ما باشید تا باهم در طی 6 مرحله، به یک سؤال مشترک پاسخ دهیم یعنی: «چطور حالم را خوب کنم؟»

دلیل تغییر ناگهانی حال خوب به بد چیست؟

هر صبح که از خواب بیدار می‌‌شویم، حال ما قرار است خوب باشد؛ در واقع سیستم ذاتی ما انسان‌­ها، روی حال خوب تنظیم شده است تا بهترین بازدهی خود را داشته باشد. تنها زمانی حال ما بد می­‌شود که عاملی بیایند و حال ما را خراب کنند. جالب اینجاست که در اکثر مواقع ما حتی نمی‌‌دانیم چه چیزی حال ما را خراب کرده است. این زمانی است که می‌‌فهمیم آن بخشی از وجودمان را سرکوب و پنهان کرده‌‌ایم و حالا باید به دنبال آن بگردیم.

در روان ما سرزمینی به نام ذهن ناخودآگاه وجود دارد. این سرزمین جایی است که تمام خاطرات و احوالات خوب و بد ما در آن انبار می‌­شود. زمانی که احساسی را سرکوب می­‌کنیم یا تلاش می­‌کنیم آن را نادیده بگیریم، این احساس از بین نمی­‌رود؛ بلکه در جایی از ناخودآگاه بی‌‌انتهای ما باقی می‌­مانند. اما چرا؟ در این مواقع چه باید کرد؟ در ادامه راه‌حل‌های خوبی را ارائه کرده‌ایم.

پذیرش، مهم‌ترین اقدام برای رهایی از احوالات بد

بیایید زمان­‌هایی را به یاد بیاوریم که از هیجانات منفی خود به شبکه‌­های مجازی یا خوردن فست­‌فود پناه برده‌­ایم یا اوقاتی که احساسی منفی را در خود انکار کرده­‌ایم. حقیقت ماجرا این است که در تمام این موارد، ما تلاش کرده‌­ایم که بادکنک­‌های سیاه زندگی­‌مان را زیر آب فروکنیم و هم‌‌زمان تقلا می‌‌کنیم تا دو‌دستی همهٔ آنها زیر آب نگه داریم. غافل از اینکه بالاخره روزی این بادکنک­‌های سیاه از آب به بیرون پرتاب می­‌شوند. اینجاست که حالات منفی ما ناگهان فوران می‌‌کنند و تأثیرات مخربی بر زندگی ما می‌‌گذارند. پس با احساسات ناخوشایند چه‌‌کار کنیم؟

پاسخ در پذیرش است. باید تمام هیجانات و احساسات منفی­‌مان را در آغوش بگیریم. این یعنی دردها، ترس­ها، غم­ها و واقعیات تلخ زندگی را بپذیریم. ممکن است با این کار، درد زیادی را تحمل کنیم؛ اما تنها با «تحمل امر تحمل‌ناپذیر» است که به رهایی می‌‌رسیم. به‌عبارت‌‌دیگر، پذیرش حال بد، همان داروی دردناکی است که به التیام ختم می­‌شود.

من، اصلی‌ترین دلیل حال خوب خود هستم!

تنهایی در سرشت انسان نهادینه شده است؛ ما تنها به دنیا می‌­آییم، تنها زندگی می­‌کنیم و تنها می‌‌میریم. این حقیقت تلخی است که باید آن را قبول کرد. زمانی که به تنهایی­مان اعتراف می­‌کنیم، دو اتفاق خوب ‌رخ می‌‌دهد:

1. توقعات بیجای ما از دیگران از بین می‌­رود.
2. حال خوب را همواره از خودمان طلب می­‌کنیم.

این یعنی به‌‌جای داشتن لیست بلندبالای انتظارات از دیگران، روی خودمان و قدرت‌­های شگفت‌­انگیز درونمان سرمایه‌گذاری می­‌کنیم. این درک به ما می‌­فهماند که دنیا هیچ‌‌وقت قرار نیست حالمان را بهتر کند. تنها «من» قدرت خوشحال کردن خود را دارم و مسئولیت آن را تماماً به عهده می­‌گیرم. در همین حال با کاهش انتظارات ایده‌آل‌گرایانه از دیگران، روابطمان آرامش و قناعت بیشتری به خود می­‌گیرد که این هم به حال خوب ما کمک می­‌کند.

شناخت درست درد و رنج و مقابله خردمندانه با آن

زندگی آونگی بین میل و ملال است. ما انسان‌ها ماشین تولید میل و آرزو‌های جدید هستیم. زمانی که به میل خود نمی‌­رسیم، فاصله میان ما و آن میل، موجب رنج ما می­شود. وقتی هم به خواستهٔ خود می‌­رسیم، دچار ملالتی می‌­شویم که آن هم موجب رنج ماست؛ بنابراین زیستن ما همواره همراه رنج است. آیه 4 سورهٔ بلد به‌­خوبی بیانگر این موضوع است:

«لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي كَبَدٍ» «انسان را به حقیقت در رنج و مشقّت آفریدیم.»

سوره بلد، آیه 4

شاه‌­کلیدی که در این آیه وجود دارد، در واژهٔ «کبد» پنهان شده است. متخصصین می­‌گویند که کلمهٔ کبد به دو معناست: دشواری و استواری. خداوند در این آیه به ما می‌‌گوید ما انسان را در رنج آفریدیم و بلافاصله اضافه می‌‌کند که او توان تحمل این رنج را دارد. حال ما چطور می‌‌توانیم رنج­‌هایمان را تحمل کنیم؟ رنج‌‌ها به دو‌دسته تقسیم می­‌شوند:

1. رنج‌‌هایی که می‌‌توان آنها را از بین برد.
2. رنج‌‌هایی که قابل‌‌حل نیستند.

به رنج­‌های زندگی­‌تان فکر کنید. آیا این دردها با سعی و تلاش قابل‌حل هستند یا همچون درد مرگ و تنهایی باید آنها را پذیرفت؟ زمانی که همهٔ دردها‌یمان را در یکی از این دو‌دسته قرار می‌‌دهیم، تکلیفشان را مشخص کرده­‌ایم. از‌بین‌‌بردن این بلاتکلیفی، ما را به پذیرشی می‌­رساند که رنج­‌های ما را التیام می‌­بخشد و روح ما را آرام می­‌کند. از‌این‌‌رو بسیار خردمندانه است که در دعاهای خود از خداوند چنین بخواهیم که:

«خدایا به من جرئت بده تا چیزی که می‌­توانم عوض کنم را تغییر دهم و چیزی که نمی‌‌توانم را بپذیرم و تفاوت این دو را به من بیاموز.»

مناجات دکتر علی شریعتی

4 راهکار ساده برای ایجاد آرامش و رهایی از احساس ناامنی

یکی از مهم­ترین دلایل حال بد، احساس ناامنی است. وقتی وجودمان احساس امنیت ندارد و ناآرام است، نمی‌­توانیم حال خوبی داشته باشیم. در ادامه چند راهکار بی­‌نظیر را با هم بررسی می­کنیم که ما را به آرامش و حال خوب می‌‌رساند:

• نباید توقع زندگی بدون اضطراب داشته باشیم. اضطراب بخشی از زندگی است.
• زندگی را با دید کلی نگاه کنیم و از دیدگاه میکرو به دیدگاه ماکرو برویم؛ یعنی بجای نگاه‌کردن به یک درخت، کل جنگل را ببینیم. در این صورت، خود تمام مشکلاتمان را کوچک و ناچیز می­‌یابیم.
• از تأثیر حواس پنج‌گانه غافل نشوید؛ موسیقی زیبا، طبیعت آرامش‌‌بخش، طعم‌‌های دلپذیر، نوازش­‌ها… همگی در خلق حال خوب مؤثر هستند.
• رفع جزئیات ناخوشایند زندگی هم نقش بزرگی در حال خوبمان دارد. زندگی ما از جزئیات و کار‌های کوچک و پیش‌‌پاافتاده تشکیل شده است. هر تغییر مثبت کوچکی، قطره‌‌قطره جمع می‌گردد و وانگهی دریایی از حال خوب پدیدار می‌شود.

پناه به خدا، بزرگ‌ترین گام برای رسیدن به حال خوب واقعی

ایمان به خداوند، شاه­‌کلید رسیدن به حال خوب و آرامش حقیقی است. زیرا سرشت و ذات انسان به این گونه است که تنها با یاد و نام خدا آرام می­‌گیرد: «أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ». زمانی که یاد خدا در قلب ما نفوذ می­‌کند، نور ایمان دردهایمان را درمان می­‌کند. وقتی در پناهگاه امن الهی هستیم، تمام نگرانی­هایمان را به خدا می‌­سپاریم. این توکل، ما را به آرامشی عمیق می­‌رساند. اما چطور می‌‌توانیم در پناه خداوند، به حال خوب برسیم؟

• حفظ آیات الهی: آیات قرآن برای مؤمنان، سراسر مژدگانی، هدایت و آرامش است. کسی که این دریای معرفت را در قلب خود نگهداری می­‌کنند، همواره به این منبع آرامش دسترسی دارد. به همین علت حفظ قرآن، راهکاری طلایی برای دستیابی به حال خوب است.
• قرائت قرآن: یکی دیگر از راه‌‌های ارتباط با خداوند، قرائت قرآن است. صوت زیبای قرآن، نه‌‌تنها موجب هدایت ماست بلکه آهنگ گوش­نوازی دارد که هر انسانی، چه مسلمان و چه غیرمسلمان، با شنیدن آن حال خوبی پیدا می‌­کند.
• دعا و مناجات: مردم در ادیان مختلف، همواره از دعا و مناجات باخدا برای رسیدن به آرامش و حال خوب استفاده می­‌کنند. زمانی که در مقابل عظیم­‌ترین قدرت جهان قرار می‌‌گیریم، خود و تمام حالات بدمان را به خداوند می­‌سپاریم. خداوندی که قادر مطلق است و درمان تمام درد‌های ما پیش اوست. به همین علت است که بسیاری از متخصصین، دعا و نیایش روزانه را برای رسیدن به حال خوب، پیشنهاد می‌­دهند.

کلام آخر

در این مقاله به این پرسش پاسخ دادیم که: «چطور حالم را خوب کنم؟» دریافتیم چگونه طی 6 مرحله حال خوبی در خود ایجاد کنیم. همچنین متوجه شدیم که برای رسیدن به حال خوب باید سراغ حال بدمان برویم و اینکه یک روحیهٔ خوب، ساختنی است. در نهایت باید به یاد داشته باشیم که تنها در سایهٔ توکل و ایمان به خدا، می‌توانیم زندگی‌­مان را به سمت افق­‌های روشن هدایت کنیم. آرزو می‌‌کنیم همیشه حال دلتان خوب باشد و متشکریم که تا انتهای این مقاله همراهمان بودید.